My rodzice chcemy dla swoich dzieci wszystkiego co dobre lub najlepsze. Chcemy chronić je, chcemy dla nich lepszego życia niż sami mieliśmy. To naturalna potrzeba związana z rodzicielstwem. Pytanie jednak co z punktu widzenia psychologii jest dla tych rozwijających się istot budujące poprawność, budujące siłę, budujące odpowiednie i przydatne umiejętności??
Nadmierna opiekuńczość rodziców podczas rozwoju dziecka może mieć negatywne skutki na jego zdrowie psychiczne, poczucie własnej wartości i umiejętność radzenia sobie z problemami. Rodzice, którzy zbytnio kontrolują i nadopiekuńczo traktują swoje dzieci, często nie zdają sobie sprawy, że w ten sposób ograniczają ich samodzielność, kreatywność i inicjatywę. Dzieci, które nie mają możliwości podejmowania własnych decyzji, eksperymentowania i popełniania błędów, mogą mieć trudności w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami, budowaniu poczucia tożsamości i wyrażaniu swoich emocji. W dłuższej perspektywie, nadmierna opiekuńczość rodziców może prowadzić do zaburzeń lękowych, depresji, niskiej samooceny i braku asertywności u dorosłych dzieci.
Wskazówki i porady dla rodziców, jak zapewnić swoim dzieciom odpowiedni poziom wsparcia i autonomii. Niektóre z nich to:
- Ustalanie jasnych i spójnych granic i zasad, które są dostosowane do wieku i potrzeb dziecka.
To nic innego jak ustalenie zasad wspólnego rodzinnego funkcjonowania. Dziecko rozwija swoje kompetencje już we wczesnym dzieciństwie. Uczy się porządku, obowiązkowości ale również tego aby czerpać wiedze od starszej, bardziej doświadczonej osoby jaką jest rodzic. Zachęcam rodziców do rozmów z dziećmi aby rozumiały jak najlepiej otaczający je świat.
- Zachęcanie dziecka do podejmowania własnych wyborów i wyrażania swoich opinii, nawet jeśli są one różne od naszych. To bardzo ważne aby dziecko nauczyło się, że ich decyzje i wybory czasami mogą być dobre dla nich a czasami złe. To oczywiście pociąga za sobą emocje i uczucia. Pomóżmy w zrozumieniu i opisaniu emocji.
- Pozwalanie dziecku na popełnianie błędów i uczenie się z nich, zamiast krytykować lub ratować go za każdym razem. Pochwała powinna być budująca i wskazująca umiejętności. Ważne aby dziecko rozumiało czego się nauczyło i jakie ma to dla niego znaczenie w późniejszym życiu. Ratowanie nie uczy ich niczego!! Uczy ich tylko bezradności bez naszej pomocy. Ratowanie powoduje, że dziecko nie tworzy umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, tworzy za to strach przed brakiem wsparcia czyli bezradność.
- Uznawanie i docenianie osiągnięć i wysiłków dziecka, zamiast porównywać go z innymi lub stawiać mu zbyt wysokie wymagania. Uznanie i docenianie to kształtowanie obrazu własnego poczucia wartości czyli tego co wiem , co potrafię i jak mogę to wykorzystywać w codzienności.
- Rozwijanie zaufania i szacunku w relacji z dzieckiem, zamiast stosować manipulację, winę lub groźby.
Nie obiecuj jeśli nie możesz dotrzymać słowa. Nie obiecuj dla osiągnięcia jakiegoś celu. Naucz dziecko aby jeśli sobie cos obiecuje to niech ono również dotrzymuje słowa względem siebie.
- Dbanie o własne potrzeby i zainteresowania jako rodzica, zamiast poświęcać się całkowicie dla dziecka.
To bardzo ważne dla jego samodzielności oraz postrzegania. Dzięki temu Twoje dziecko będzie ambitne i pomysłowe. Będzie rozwijać swoje pasje i zainteresowania. Pokazuj jak piękny i wartościowy jest świat i nawet jeśli wydarzy się coś złego to przychodzi czas kiedy i to się zmienia.
Jako rodzić masz obowiązek nauczyć swoje dziecko samodzielności i umiejętności społecznych aby kiedy dorośnie mogło jak ty kiedyś założyć własną rodzinę lub od tak po prostu żyć szczęśliwie.
Wiem, bo sama jestem matką, może nieidealną ale staram się i pracuję również nad sobą aby mój syn był szczęśliwym człowiekiem.
Magda