“Jak Lampa, której światło można rozjaśniać i przyciemniać, świadomość funkcjonuje na skali, którą można regulowa㔹
O niektórych ludziach mówi się że są urodzonymi przywódcami . Dlaczego tak się dzieje? Bycie dobrym liderem wymaga od nas przede wszystkich cech i umiejętności, które pozwolą nam pracować i kierować innymi. Aby to mogło nastąpić musimy znać “ własną instrukcję obsługi”. Mamy naturalną potrzebę nauki i możemy to wykorzystać dla dobra nas samych a co najważniejsze z korzyścią. We wstępie do Metafizyki Arystoteles stwierdza, że "człowiek z natury dąży do wiedzy"². Ken Blanchard, autor bestsellerów ponad 22 milionów sprzedanych egzemplarzy swoich książek, charakteryzuje cechy jakie musi posiadać “Lider wyższego stopnia”. Między innymi to poczucie wartości własnej, umiejętność delegowania, umiejętność podejmowania decyzji i rozwiązywania oraz umiejętność motywowania siebie oraz innych. Jak widać, jeśli chcemy przewodzić w firmie czy organizacji musimy zastanowić się czy nasza osobowość i nasze cechy charakteru pozwalają na spełnienie tych wszystkich wymagań. Zarówno mocne jak i słabe strony, to coś co nas kształtuje i odróżnia od innych. Podstawą jest zrozumienie własnych potrzeb, temperamentu, reaktywności aby łącząc to z cechami oraz umiejętnościami tworzyło jasną całość. Jeśli my sami będziemy znali dobrze siebie łatwiej nam będzie znaleźć odpowiednią drogę. Miłosz Brzeziński w książce ‘ Biznes czyli kupa ludzi “ wskazuje jak ważna jest praca grupowa i jak wiele dzięki niej możemy zyskać. Każda grupa posiada swojego “managera”. Osobę wspierającą, łagodząca konflikty a zarazem motywującą. Znajomość siebie – dzięki której manager ma świadomość swoich mocnych stron i ograniczeń, potrafi z nich korzystać. Reaguje też z pokorą i akceptacją na informacje zwrotne o tym, co jest jego siłą i nad czym potrzebuje pracować. Szanuje siebie, jest dla siebie wyrozumiały. Potrafi o siebie dbać w różnych obszarach swojego życia. Dzięki temu zachowuje spokój i stabilność, budując tym samym poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności we współpracy z zespołem. Świadomość samego siebie “nauczenie się jak rozpoznawać impulsy unikania, i odebranie im władzy nad sobą”. Inteligencja emocjonalna jest stosunkowo nowym pojęciem. Pionierami badań nad inteligencja emocjonalna są Salovey i Mayer. W roku 1990 opublikowali artykuł w którym po raz pierwszy zdefiniowano zdolność do monitorowania własnych i cudzych uczuć i emocji, rozróżniania ich i wykorzystywania zdobytych informacji do kierowania własnym działaniem i myśleniem.
Style zarządzania a rola poczucia własnej wartości
Styl autokratyczny polega na podejmowaniu decyzji samodzielnie, bez konsultacji z podwładnymi lub ekspertami. Osoba stosująca ten styl ma tendencję do narzucania swojej woli, kontrolowania i krytykowania innych. Styl autokratyczny może świadczyć o niskim poczuciu własnej wartości osoby zarządzającej, która nie ufa innym, boi się utraty władzy lub chce zrekompensować sobie brak pewności siebie.
Styl demokratyczny polega na angażowaniu podwładnych lub ekspertów w proces decyzyjny, uwzględnianiu ich opinii i potrzeb. Osoba stosująca ten styl ma tendencję do wspierania, motywowania i delegowania zadań innym. Styl demokratyczny może świadczyć o wysokim poczuciu własnej wartości osoby zarządzającej, która ufa innym, szanuje ich kompetencje i potrafi dzielić się władzą.
Styl laissez-faire polega na unikaniu podejmowania decyzji, pozostawianiu podwładnym lub ekspertom dużej swobody działania. Osoba stosująca ten styl ma tendencję do ignorowania, izolowania się lub uciekania od problemów. Styl laissez-faire może świadczyć o bardzo niskim lub bardzo wysokim poczuciu własnej wartości osoby zarządzającej. W pierwszym przypadku osoba czuje się bezradna, niekompetentna lub niechętna do zarządzania. W drugim przypadku osoba czuje się pewna siebie, niezależna lub niezainteresowana zarządzaniem.
Wiele osób przez całe swoje życie nie poznaje nigdy własnych emocji, ponieważ ich nie zna. Nie potrafi ich odczytać i zrozumieć. Zdarza się również odwrotnie, osoby są nieczułe, narcystyczne, niemiłe dla otoczenia a nie zauważają tego i nie myślą skąd się to bierze i jaki ma wpływ na otoczenie i innych. Praca jest czynnością, którą ludzie wykonują na całym świecie. Niezależnie o długości czy szerokości geograficznej. Dla jednych jest to przeżycie np. polowanie czy rolnictwo dla innych to intelektualne wyzwanie np. pisarze. Przez lata ludzie kształcili się i doskonalili aby wykonywać zadania w sposób odpowiedni dla siebie oraz osoby zlecającej jej owe zadanie. Dokładnie tak samo jest z managerem czyli osoba zarządzającą. Stanowisko to u swojej podstawy zawiera cechy charakteru oraz umiejętności wynikające z niego. Z perspektywy pracodawcy, od osób zatrudnianych na stanowisku managera, wymaga się zestawu cech i umiejętności umożliwiających zadowalające poradzenie sobie z powierzonymi zadaniami. Obowiązki ,które nie dotyczą tylko ich samych ale przede wszystkich grupy oraz procesów jakie odbywają się w toku pracy. Podstawowym celem managera jest realizacja procesu zarządzania, czyli planowanie i podejmowanie decyzji dotyczących funkcjonowania danej firmy czy organizacji, komponowanie pracy ludzi w niej zatrudnionych, motywowanie i nadzorowanie pracowników. Oczekuje się, by manager odgrywał rolę decyzyjną , interpersonalną , negocjacyjną oraz informacyjną. Motywowania i rozwijania swoich pracowników, dbania o to, aby byli zaangażowani, zadowoleni i lojalni wobec firmy. Jest to nielada wyzwanie, które wymaga odpowiednich cech aby wszystkie strony było zadowolone. Jak widać jest to rola wymagająca ale też dająca wiele możliwości oraz satysfakcji. Aby pozytywny aspekt został spełniony lider musi posiadać cechy, które pozwolą mu to osiągnąć.
Praca z ludźmi nie należy do prostych i łatwych. Każdy z nas jest inny. Posiada własne umiejętności i kompetencje. Rolą managera jest zespolenie ich w całość, dla dobra osiągnięcia odpowiedniego celu oraz najmniejszym kosztem dla pracodawcy oraz samego pracownika. Wspominając słowo koszt nie chodzi tylko o pieniądze lecz o wysiłek emocjonalny i intelektualny czy fizyczny. Dlatego tez dobry lider musi mieć świadomość tego, że służy nie tylko sobie ale również innym zaangażowanym w proces. Jego działania wymagają szacunku oraz zrozumienia. Będzie to możliwe jedynie kiedy jego postawa względem siebie będzie dojrzała i świadoma. Najtrudniejsze w tej roli jest zrównoważenie wielu wymagań i oczekiwań, zarówno od swoich pracowników, jak i od innych managerów i liderów. Jako manager, musisz być elastyczny, komunikatywny i asertywny, aby radzić sobie z różnymi sytuacjami i problemami, które mogą się pojawić w pracy. Musisz także być w stanie podejmować trudne decyzje, które mogą mieć wpływ na losy twojego zespołu lub działu. Musisz także być świadomy swoich mocnych i słabych stron, oraz ciągle się uczyć i rozwijać swoje umiejętności.
Warto przemyśleć
¹ Daniel Goleman, "Inteligencja Emocjonalna " Wydawnictwo Media Rodzina, ISBN:8385594469
² Arystoteles, "Metafizyka I "